فرید بھنڈار

میں گیا ہویا ساں باہر نہ شَونکی

'کدوں بھاء؟'

چونکی چونک چ تیری

خبر ہونی اے تینوں،

پرتیاں تاں وی پھیرا چِرکا ای پیا ای تیرے سرگھی ہوراں ول

کل گیاں تے بہن دا وقت نہ ہا

گل کھلوتیاں کیتی،

جاندے او تُسیں جیویں طریقہ اے اوہدا

گاہٹی مارن دا،

عام دُعا سلام نوں وی اوہ سہج سبھا ای

چُونڈی دھپھہ دے کھیڈ وِچ ڈاہ لیندی اے،

ایہو ہوئی نہ کل وی،

حال چال پئی پُچھدی سُندی اے ملکڑے ای کُل اِکائی والا نہ سٹیوس دانہ؟

ادھ کِھجیا جیہا میں آہناں 

'اوہا کُل اِکائی تہاڈی مائی سرگھی،

رُکھ ہور دھرتی ہور

'تُسیں وکھ میں وکھ آپو اپنی تھائیں 

ایویں جنور پکھور،

جُوناں وکھو وکھ ساریاں،

گل وکھریویں دی کردے ای رہندے او

گِندے پُندے آہر کار نوں ساڈے،

سہجے وِچ ہتھ مار کِتے

ایہہ کُل اِکائی کیوں کڈھ وچھاوندے او، سمجھوں باہر جے میری'

ہُن آہندی کیہ اے اگوں ویکھو

'ذرا نیڑے تے ڈُھکو

اِن سپیکٹر شَپّا صاحب بہادر

پرانہہ کھلوتے امتحان پئے لیندے او سالانہ ساڈا

تپڑ گِھیسی اَن پڑھیاں دا

ہتھ نہیں لاون لگی تہانوں توبہ میری

'ٹنڈیاں کراؤنائے شرع شریف کولوں ایس عُمرے'

ہسدا نیڑے ہویاں نہ بُرجُو لمّا ساہ لیوس

'ہا، خشبوئی تے آئی نا

نہ نہ،

میں نہیں واشنا آکھیا سَر جی'

میں ہتھ چُمناں 

'ہوئے جو سرگھا1 تُساں اساڈی

کَوڑی پِھکّی سانجھ کھیڑ چوں مَدھ سہیڑ سانوں دیندے او'

'نہیں سچ آہندے او تُساں اِن سپیکٹر صاحب

اوہا جیہڑا آکھ گئے نیں سیانے تہاڈے ورگے اگے،

''قدرت دے کرخانے جیہڑی شے اِک واری بن گئی

اوہ مُڑ کے نہیں بندی2،''

وکھری نہیں اِکو ٹاہنی لگے پتر پتر دی ریکھا؟

اِکو جیہے رنگاں وِچوں بَھے ونگی دی جھاکدی نہیں؟

ایس رنگا رنگی دے ہیٹھو ہیٹھ کوئی وگدی بے رنگ سانجھ نہ ہووے

ویکھو تے سہی سرکار میری،

مِٹی آکھ لؤ دھرتی دی

لوء سورج دی چِھنکی

آکھ لؤ واء پانی،

جی مرن بھاویں مر جیون

اِکائی نہ آکھو، دُوئی وی تے نہ ہوئی اوہ دفتر افسر میریو،

 سرگھا= شہت دی مکھی- 2- آکھی اُستاد دامن دی-

اوسے دا نہیں ایہہ گوانڈھ وسایا؟

جو وسدا وی نہیں وسیا دُوئی پھسیا-

اوہو ای بھانڈا جے

بھج جُڑدا جُڑ بھجدا

اُپر دُوئی ہیٹھ اِکائی

دوئے پاٹ نہیں اِکو چکی دے، آہر سانجھے وِچ رُدھے؟

اَنّ جیہڑی پئی پِیہندی اے تہاڈا؟

سچ تُساں آہندے او

وکھ وکھ اساں ملازم افسر آپ دھراپ دے ہوئے،

کم ضروری جُٹے جوان جہان تُساں،

میں ٹائر ریٹائراں دا،

جپھی ساڈی پے جاندی اے وِچ تے کیوں، کیہ پتہ اسانوں 

پتہ تے سانوں ایہہ وی کوئی نہیں کِتھوں آیا سُرج ایہہ ساڈا

کیویں ایہہ ساڈی دھرت اوہدے چوں نِکلی

اوہدے دوالے آپ دوالے جُھمر پیا ایہہ کیوں 

دیہہ ننگ مننگ اپنی نوں سیک لواون اوہدی ٹوہ دا،

سُنیا ای اے بے انت نیں دھرتاں کورِیاں کھورِیاں 

وسدیاں اوجھڑ خبرے،

بے اوڑک سورج نیں 

کیہ وکھرپ کیہ سانجھ ہے اوہناں وِچ

کیوں وسی ایہہ جوگن ساڈے جوگی

وسی، پھسی جو آکھو تُسیں سَر شپچا صاحب

کم تے ضروری جاندیاں نوں بے وقت پھسا کھلوتی اے کَسبَن،

واء پانی ایہہ کیہنے وگائے

اَن ہوند دے ڈِھڈوں ہوند جمائی کیہنے

ستیا آہی کوئی وِچے

کہ سکتہ سکَتّر باہرا کُرسی ڈاہ بیٹھا

ستیا اِکو ہے کہ بَھیناں دو نیں 

اِک چِھکدی اِک دھکدی

کہ آپے ماں ای اے

بندی جوڑ تروڑ؟

اِکائی آکھ لؤ بھاویں رضائی

کڈھ وچھاونی آں میں تے وِچ وڑ سوندے ای نہیں تُسیں'

ہسدا ہتھ پیریں میں لاؤناں تے بُرجُو آہندی او

'آہو پِیرنی کر لؤ ہُن مُریدن کملی نوں 

حضرت شپر چھپر

پر ایہہ تے فرماؤ جو ہویا سو ہَولی ہَولی ہویا

کہ کروڑ جُگا اوہ چُٹکا ہا اِک تہاڈا

اگدوں لیکیا نقشہ جیہڑا حضور کول آہا

ہو گیا پُورا چُٹکے وِچ کہ نقشہ ای رہیا،

کہ نقشہ آہا ای کوئی نہ ستیا رس رسی کول،

کرنی اوہدی چوں ای

نِکل بدل کے ساہویں ہوندا آیا

تے سنگھنا ہوندا گیا

جِیویں جِیویں اوہ کن1 وِچ گِڑدی ستیا سنگھنی ہوندی گئی،

کن اِک نوں بھن کملیاں بمب بنائے

گملیاں دے وِچ لائے،

سُدھ وِچ نچیندی ستیا نوں دو کیتونیں 

دند اَڈّ کھلہاریاں دوئے آہمو ساہمنے،

بھلا ہویا ایہہ بندہ بہشتوں کڈھیا گیا

کنک دے کن دا بمب بنائی بیٹھا ہا اوتھے

ایتھے آن چلایا،

میں آہناں شونکی ‘میں تے نہیں بنوایا'

ہسدی آہندی اے ‘میں تے نہیں کڈھوایا بہشتوں تینوں 

جیہناں ماریا جیہناں کھاہدا

سارے وِچے آں تُوں وی میں وی،

-1 کن= ذرّہ، رِزم، اَیٹم، دانہ-

پڑھیا تے ہوسی رِکشے مگر تُوں لِکھیا

''ہتھوں چُھٹ گیا جِس پَل پَلّہ تیرا

اوہ پَل بمب ہویا''

کنو کن1 نچدی ساد مراد اِکائی

سُنجان جو آہی جی جی دی

لاہی پائی بُھلائی،

اوہ ساد مراد نوں گُنجھلدی

گُنجھل کھول مُڑ اِک ہوون دی مستی اندر رکھدی آئی تیرے میرے

تانگھ مِلن دی جنی جنے دی کیہ اے، اوہا

پر تانگھ مِلن دی نہیں اوہ رہندی ہو کے آپ دھراپی

مِلن بہانے جَھس اوہ تھلے لاون دا ہو ویندی او

جَھس مُڑ انگ اکڑا ڈگا کر لیندا ای

ڈِھڈ ڈِھڈ نوں کردائے نقارہ اپنا

لیس انگ انگ دی کڈھ کڈھ لیسی ورکشاپاں کُھلواندا ٹھیکے دیندا ای

رس نوں چھنڈ مُلوَنٹ ہو گجدا

اِک نوں مروڑ کروڑ سرب نوں رگڑ کریندا ای کھرباں 

رجدا نہیوں،

جپھی تے ساڈی پَین تے آئی لگدی او شپری

-1 کنو کن= اِک رِزم وِچوں دُوجے وِچ، رِزمو رِزم-

نین تیرے پئے دسدے نیں 

چھڈ ٹیوب ویل چَودھر چھپڑی ہو گھنیئر

سرگھی میں 

نھا تیرے چوں نِکلاں 

سُلفے دی لاٹ ورگی'