فرید بھنڈار

واج: اُٹھ وے کُتیا، جنگل سُتیا

جنگل ہوئی لڑائی

اِک دُوجے نُوں چھانگ درختاں

کُرسی میز گھڑائی

]کدے ایہہ جنگل ہا ہُن ایتھے وِرلے وِرلے رُکھ نیں - کُھلی تھاں تے کُرسیاں دِیاں پالاں نیں اِک پاسے منچ- اِک جنا آیا اے- سُوٹ بُوٹ- منچ تے کھلوتا اے-[

جنا: خواتین و حضرات- اج دے اجتماع دا مقصد کیہ اے- ساڈے صدر صاحب وضاحت فرماون گے اپنے خطاب وِچ-

جناب صدر-

]اِک پکیری عُمر دا جنا- اچکن، جناح کیپ-[

خواتِین و حضرات- میں مختصر گل کرنی اے- تُہانُوں علم اے- اسیں تمام کون آں اور کیوں آئے آں ایس جہانِ فانی تے-

ایہہ تمام علاقہ اِک جنگل ہا- سبھ برہنہ اجسام-

جِتھے اجابت اوتھے ای مجامعت- انسان و حیوان دی تقسیم و تفریق ہے ای نہیں سی- ہجُوم اِکٹھے ہوندے سن- پتیاں پُھلاں پَھلاں وچ فرق نہیں سی کوئی اوہناں واسطے- انبار لگا دِتے جاندے سن- اوہا خوراک سی سبھ دی-

کُجھ لوکاں وِچ احساس بیدار ہویا کہ بُنیادی تبدیلی دی ضرورت اے- اوہ علیحدا ہوئے- پتھراں دے ہتھیار اَوزار اِختراع کیتے- اوہناں دا مناسب اِستعمال کر کے معاشرے دی طبقاطی تقسیم کیتی- سوچن سمجھن والے الگ ہوئے- اوہناں وچ اپنی اِنفرادی ہستی نُوں سنوار کے نمائیاں کرن ضروری ہو گیا-

خوراک لباس رہائش بناون والیاں واسطے وی حسب ضرورت سہولیات فراہم کیتیاں گئیاں - احکام دی تعمیل سمجھائی سکھلائی گئی- غیر ضروری حرکات دا انجام وی دکھایا گیا- ایس ساری کارکردگی دا نتیجہ ظاہر اے- نویں علوم دریافت ہوئے- تعلیم و تعلم تے تہذیب و ثقافت واسطے سرمایہ جمع کرن دا انتظام بنیادی ضرورت وی سی- چنانچہ تخصیص عمل وچ آئی- مخصوص افراد نے ایہہ ذمے واری سنبھالی-

اِک جنی (دُوجی نال) نی ایہہ کون اے ساگی

ساگی: اوہنے دسیا تے ہے تُوں سُنیا نہیں لِینو-

لینو: ایہو دسیاسُ نا ایہہ ساڈے صدر صاحب نیں - پر کاہدا صدر اے ایہہ تے کیہا- گل کیہ پیا کریندا اے- تے بولی کیہڑی بولدا اے پیا- سانُوں سمجھاوندا اے یا اپنیاں مُچھاں نُوں تڑکا پیا لاوندا اے-

ساگی: (اُٹھ کھلوتی اے- کُوک کے) سانُوں کُجھ سمجھ نہیں آئی تہاڈی گل دی- سانُوں تُسیں کیہ سمجھاونا اے تُسیں تے اپنا ڈمروُ پئے وجاوندے او-

اِک جنا: بہہ جا چُپ کر کے، نہیں تے باہر نِکل جا-

لینو: کیوں چُپ کر بہیئے اسیں - ساڈا ویلا ساڈی کیتی اے- اپنی کیتی نُوں گوڈے ہیٹھ کیوں دھرن دیوئیے کِسے نُوں -

اِک ہور جنا: تُہانُوں اجلاس وِچ گل کرن دی تمیز نہیں -

اِک پکی عُمر دی مائی: تے تُسیں کون او تمیزاں سکھاون والے جنانیاں نُوں - گھر وچ ایہو کریندے او دِھیاں بھیناں نال؟ ایہہ کیہی تمیز اے-

اِک ہور جنا: ویکھو ایہہ عورتاں - پتہ نہیں ایتھے لین کیہ آئیاں نیں - تُسیں گھر سنبھالو اپنے- ہانڈی روٹی دا دھیان کرو- بال نشیاں وچ پئے سُرت سمجھ گواوندے نیں - ایہہ ایتھے بحثاں وچ مست نیں -

اِک ہور: بی مار چھڈیائے ایہناں عقل چج دا- معاشرہ جانوراں دا کھاڑا بنا دھریا نیں - کیہ بنسی ایس مُلک دا-

پہلا جنا: جنابِ صدر ایہہ رَولا بند کراؤ تُسیں -

صدر: اجتماع دی کاروائی ختم کرنی پوے گی- خواتین و حضرات اگلے اجلاس دی تاریخ دا اعلان تُہانُوں مِل ویسی- خُدا حافظ-

(پنج ست ہور جنے وی اُٹھ کے اوہدے مگر ٹُرے نیں -)

مائی: (لینو تے ساگی نُوں بانہیں ول کے) تُسیں میرے ول آ جاؤ- بہہ کے گل کرئیے- روٹی دا وی ویلا ہو گیا اے-

لینو: کیہ کھوانا جے پھُپھی رَلوَری سانُوں

رَلوَری: تڑکے والے چاول، آلو گوشت تے ساگ-

ساگی: تے مِٹھا پھُپھی رَلوَری؟

رَلوَری: دال دا حلوہ-

لینو: چلو پھُپھی تُہاڈے نال ای چلنیاں

2

دوئے رَلوَری دی گڈی وِچ بہہ گئیاں نیں - رَلوَری آپ ای گڈی چلاوندی اے پئی-

لینو: پھُپھی ایہہ جنے جنی دی کِھج کھہیڑ کنی پُرانی اے؟

رَلوَری: جِنی پُرانی میل ونڈ اے- کوئی وِیہہ کُو ہزار ورھے سمجھ لؤ

ساگی: تے مُکنی کدوں اے

رَلوَری: جدن میل ونڈ مُکی

ساگی: لمّا کم جاپدا اے- کدوں وِڈیا جانائے

رَلوَری: ساگی کوئی گھڑیال نہیں کھڑکنا اوہدے لئی- اوہ کم تے چالُو اے پَوند دا ای- جنی نے تے جنے دی پردھانی نُوں مُڈھوں ای نہیں قبولیا- سار سی اوہنوں ایہہ سانُوں اپنے ادھین رکھن دا حربہ اے- جنی دی ایہہ نانہہ کال اے- ہر جنی دے لُوں لُوں وچ سری پئی اے ایہہ کال-

جِس گھڑی جنا وی اپنے اندر سیان مان لوے ایہنوں اوہ گھڑی نینہہ دی نِینہہ اے،

کُل اِکائی نال مِلاپ

ساگی: ساڈے اندر ای اے ایہہ کال-

تُہاڈی گل نے دسیا اے ایہہ تے ساڈے تت دا انگ اے