فرید بھنڈار

جھاکی 1

(موسر تے منچُو، پُرانے ہانی،

بیٹھے چاء پئے پِیوندے نیں)

منچُو: موسر یار، تینوں کال نہیں چھڈدا……

موسر: آہو، قحط میں ای آندا اے نا بنگال وِچ

منچُو: سوچو، بنگال تے کھاجے دی تُھڑ، ہے ایہہ منن والی؟ دسّاں انگلاں وانگوں نَیئِیں اُتھائیں کارے لگیاں ہوئیاں نیں - چپّہ نہیں ویہلا اُگاس توں

موسر: آہو لارڈ مانچسٹر، میں ای مُنجی جہاز بھر بھر ولایت ٹوری اے- آپے جاندی سی اوہ سِرڑی؟ یا کِھج کے اوہدی اڑیوں میں سمندریں روڑھی اے

منچُو: یار اِک گل تے مننی پوندی او

موسر: کیہڑی

منچُو: جے گورے نہ آوندے تاں اساں کالیاں رہنا ہا، کال وِچ ولھیٹیاں

موسر: تے ہُن تینڈی جاچے کال ولھیٹوں باہر آ گئے آں؟

منچُو: نہیں - ہُن جیہڑی ولھیٹے ولے ہوئے آں ایہہ نرکال دی اے- نار کال دی کرنی ہور آہی- اوہ آہی نر پردھانی دے ڈھائے چڑھنوں اوہدی نانہہ

موسر: واہ، جیو منچی جیو، کیہی چیتے کرائی او

اوہ تے ہر نار دے اندر اے، کِتے کُھل مچدی، کِتے دبی دبیلی اندرے بدھی-

کال بُلیندی اے، آہا، کال بُلیندی اے (نچیا اے موسر، منچُو وی رلیا اے)

موسر: وات سوادی چیتے وِچ پئی اُگھردی اے……

آکھن دائیاں آؤ بہہ جاؤ

لوڑ جے ہے کُجھ کھاون دی

تاں پکی پکائی ساتھوں لے جاؤ

بُھکھ سُکھ دی تانگھ ترنگ اے

انترے دے اندروں

تھی استھائی جمن دا رنگ اے،

کال بُلیندی اے

کال بُلیندی اے

منچُو: دیکھ نا موسر مَولسری

اندروں اساڈیوں نَر ویہاری

نارَد ہو آیا اے

رَدن نار نُوں

نار نے ساہ دی بوہکر وگائی اے

نارد دال دا اکھر ہُونجھ کے

نار ہو دھائی اے

دونویں: اِک جی تھیئے نیں

نر تے نار

ست دی ہُن ہوئی اے سار

جھاکی 2

(اِک سانولی گبھریٹی پئی ٹہلدی اے،نِرتک بھاؤ کھیڈیندی ہتھاں تے اکھیاں نال-اِک سجیا بنیا ساؤ پکیری عُمر دا ساہویں آ کھلوتا اے)

ساؤ: کون ایں تُوں

گبھریٹی: کال

ساؤ: پتہ ای کال دے ارتھ کیہ نیں؟

کال: جُگ

ساؤ: ویلا، زمانہ، دَور……

میرا پتہ ای کون آں میں

کال: نہیں، دسو نا تُسیں

ساؤ: میں آں رِشی نارد

کال: اوہو جیہنوں رشیاں جاچیا

پر اپنی پال وِچ نہیں رلایا؟

نارد: (بھونچل گیا اے، وت سنبھل کے) تے میں ہُن کیہ کراں

کال: وسو دھرتی تے، دھرت واسِیاں نال رل کے

نارد: آگیا ہووے تے میں تہاڈے نال ای وساں

کال: وس ویکھو، جے سردی اے تُہانُوں کیتی اساڈی

نارد اگیرے ہو ہتھ جوڑ کھلوتا اے کال ساہویں - کال نے اوہدے سر تے ہتھ دھریا اے تے نارد گوڈا بھوئیں تے دھر کے کال دے پیر چھوہے نیں

کال: تُوں ہُن ساڈا وریا ہانی ایں، وریام……

(ترے بالڑیاں ہسدِیاں بُھڑکدِیاں کال کول آئیاں نیں، اوہنے واری واری چاء چُم گلے لائیاں نیں)

نارد: کون نیں ایہہ

کال: مینڈیاں جائیاں

نارد: تے تُوں …… ویاہی ہوئی ایں ……تے میں ……

کال: نارد تینوں نہیں پتہ نا- میں تے کُل دی ویاہی آں، ہر بالڑی جِتھے کِتے وی ہے اوہ مینڈی جائی اے-

نارد: تے میں ……

کال: میں نُوں لاہ نا گلوں ہُن نارد- تُوں اپنی اندروکی نار نُوں ردی بیٹھا آہیں، تاہیوں تینوں رشیاں ردیا…… اپنے آپ نُوں پچھان…… نار ایں تُوں - دال نُوں ناں اپنے چوں کڈھ کے دفع دُور کر

نارد: میں نار؟ تے تُوں ……

کال: (نچدی اے) آپے نر تے آپے نار

کلّی کُونج تھئی پُوری ڈار

آپے نر تے آپے نار

(نارد پرے ہو کھلوتا اے- اپنے آپ نال گل کردا اے) ردیا، اُپروں وی، ہیٹھوں وی…… چلو، رہنے آں ایہدے نال ای اجے…… ویکھنے آں …… ایہہ تے نار کرُو اے سانُوں …… ویکھنے آں ……

کال: (ہسی اے- کناں اپنیاں نُوں ہتھ لایوس) ایہہ تے سُندے نیں پندھ پئیاں کویلیاں دی وی- تُوں تے رِشی ایں …… میں دی رَسی کھول نا- اپنی تے سُن

نارد: مینوں سمجھ آوندی اے پئی، بُھل چُک مینڈی لانبھے رکھو

کال: ایہہ جہان نَر پردھان اے

نارد: تے تُساں ایتھے نار پردھانی لیاونی اے؟

کال: اسیں نر نار دی وِتھ مُکاونی اے، ہر جی نُوں اِکائی دی ستھے آن کے آپو وِچ ساویاں کرنا اے، نینہہ دا رس ورسا کے سبھس نُوں ہر پریتی کرنا اے

(نچدی اے)

آپے گھر تے آپے بارھ

تھی سروور

سبھ نُوں تار

مَل بانجھ نُوں

کُکھ چوں مانجھ

تن من نُوں وت جاء اُدھار

نارد: کال، ایہہ نچن دا کسب کیہ اے- نار دیاں کر پیراں وِچ کیوں وڑیا اے سنبھ لا کے

کال: نارد جی ایہہ کسب تے نہیں، ایہہ تے جیون دا وسیلہ اے جیویں ساہ دا پھیرا اے- نر وی تے جیوندے نیں ساہ گِھندے نیں

نارد: جِیون دا وسیلہ تے ہے وِدیا

کال: ہاں کرت ہے وِدیا، وِدیا کرت

نِرت پڑھت ہے پڑھت نِرت

گڈ نالوں وکھ تھی، کِتھے وگ وَیندا اے پہیہ پہیہ

تَھیا تَھیا، آہا، تَھیا تَھیا

جھاکی 3

(کال ترونہہ کُڑیاں نال آئی اے- نارد وی نال ای اے)

کال: ویکھو نی دِھیو مینڈیو ایہہ شہر

کیہ پیا ہوندا اے اِتھاں

پہلی: میں دساں

کال: آہو، دس تُوں ونیر

ہووے ساڈا

واچیا جاچیا وی نویلا

ونیر: کرخانیاں دا شہر اے

کال: کیہ پیا بندا اے ایہناں کرخانیاں وِچ

دُوجی: کپڑا

کال: کیویں بجُھیا اے تُدھ نیتری

نیتری: تھان چائی نِکلیا اے اِک بابا اوس دُواریوں

ترِیجی: کپڑے تے روز نویں سلواندا ہوسی ایہہ بابا ایس تھان دے- پر پائی جیہڑے نِکلیا اے اوہ تے اَت میلے آہے

کال: بس ایہو تے ورتارا اے اِتھاں، سمیر لاڈو مینڈئیے-

بنیا کپڑا بزاراں وِچ جا وِکنا اے، لکھاں کروڑاں دی کھٹی سانبھنی اے کرخانے داراں تے ہٹوانیاں، جیہڑے کمیر بنیندے نیں پئے کپڑا، اوہناں نُوں تے اوتنی ای ڈِھینی اے مزدوری جیہدے نال مساں ٹُکر ای پُورا ہونا اے اوہناں دا، تے گھر دے خرچے لئی ہُدھار وی چڑھنا ہویا اوہناں دے سِر تے، تے چڑھیا لاہون لئی وادُھو کم وی کرنا ای پوندا اے اوہناں نُوں -

ونیر: تے کیوں پئے جریندے نیں ایڈی گھال ایہہ سارے

نارد: کیہ کرن

ونیر: اِک مِک تھی ونجن- کیتی اپنی اپنے کول ای رکھن- اپنے پائے کرخانے چلاون- آپے ونڈن تے آپے کھاون

نارد: (کال نُوں) سمجھاؤ جی ایس بچی نُوں - دُنیا اِنج نہیں رہ سکدی

کال: تُسیں سمجھو، اوہ تے سچ پئی دسیندی اے تُہانُوں

نارد: مینڈی سمجھ دا سچ ہور اے پر……

کال: پر کیہ

نارد: مینڈی سمجھ تے ہُن تُہاڈے ماتحت اے

کال: ساڈے ورتارے وِچ کوئی افسری ماتحتی نہیں - تُسیں اپنے آپ کولوں ترَٹھ کے ساڈے کول آئے او- اپنا سچ اپناؤ دھرت تے وس کے

نارد: وَینا میں - جیہڑی ہو سکی اوہ کریساں - آگیا تے ہے نا پرت اِتھائیں آون دی، جے کیتی نہ سری تے

(اُٹھ ٹُریا اے اَجھکدا، پِچھے مُڑ مُڑ ویہندا)

کال: کیوں سینگیو مینڈیو

ونیر: اساں کیوں کَھسنی اے اوہ آگیا،

سمیر: اوہ تے اساڈی اپنی کُھل اے

نیتری:  اوہا اساڈی ہُل اے

(تریوے نچیاں نیں)

اوہا اساڈی ہُل اے

ونیر: کُھل دا کوئی مُل نہیں نارد بابا

(نارد پَل رُک ویکھدا اے، متھے وٹ سُو)

تریوے: کھیڈ اساڈی ہُل اے

(کال رلی اے)

کال: آہا کھیڈ اساڈی ہُل اے