فرید بھنڈار

توں نَیں جِس دم اندر لنگِھیوں

سو پَل ہویا اَہاتھ

ڈُب گواچ گئی

پَن گھڑی تَن مَن دی

کانگاں فصل ہوئیاں

لہر لہر سَت سِٹّا

کُل ویلا وِتھ ویہل ہو انگ انگ وِچ وِچھیا

نیندر جات گلکڑی لِٹدیاں

تَریاں مِٹی ہو

آپے سُکُھپت آپے تُریا1

کِھنڈ ورت گیا

دھرتی انبر اگم اگوچر سواہر سروور دان

-1 آپے سُکُھپت آپے تُریا= پُرانے ہندوستانی وچار وِچ سُرت دے چار رنگ دسے گئے نیں:

1) سُکُھپت (گُوڑھی نیندر جیہدے وِچ سُپنے نہیں ہوندے)، 2) سُپن (سپنیاں والی نیندر)،

3) جاگرت (جاگرتی، جگارا، جاگن)، 4) تُرِیا (ڈُونگھی موکلی جاگ، کُل قدرت نال اِک ہوون دا گیان)- سُرت دے ایہہ چار رنگ مل ویہار نال منکھ دے جوڑ تے اجوڑ دِیاں رمزاں وی نیں - سُپن مل ویہار دی باندھ ہے، اوہدے بھرم دے اندر وسن-

اُچ جِھک نَر نار دے گُھمر1 کھول گئیاں

سُکُھپت ویہاری جیون ولوں اُداسی دی حالت ہے پر ساودانی توں خالی- جاگرت وِچ ساودان ہوون دا اُپرالا ہے- تُریا ویہار دی قید توں باہر آون ہے، نویں کُل اِکائی والے جیون وِچ ڈھلن-

سُوجھوان جوڑکاں ایہناں سُرت رنگاں دی کھیڈ دے کئیں رُوپ کھیڈ وکھائے نیں - خاص ایہہ ناں وی کِتے کِتے ورتے نیں - جیویں ”تُریا وستھا گُرمُکھ پائیے سَنت سبھا کی اوٹ لہی“ (نانک، آسا) تے ”جاگرت سُپن سُکُھپت تُرِیا، تیڈی سیر دے سانگے جُڑیا- جیندا پیر سُنجانوں تُھڑیا، پِھرسی تھی چوگوٹھ اوارا“ (خواجہ غلام فرید)-

1- گُھمر= گُھمن گھیری، گرداب، ورل پُول-