ہِیر پڑھی واچی گائی جاوندی اے،
اسیں پڑھن رلیاں،
وارث شاہ لِکھیا: ''مار سٹیا ہِیر نوں ماپیاں نے
ایہہ پیکھنے اوس دے کھیال دے نیں''
گا کھیڈئیے اسیں کھیال نہ ہُن؟
نِکل پئیاں
کدیں پِنڈ وڈے کدیں شہر نِکے
کدے وِچ پَیلی کدے سڑک بَنّے
جِتھے لے گیا سانوں کھیال گئیاں،
گل کرے کَیدو بھاویں بھرے رانجھن
ہِند سِندھ کِتے ہِیر اوپری نہیں،
ٹوک متھے ہنگُورڑے اکھیاں دے
دَھوناں اُلردیاں
سرک وَکّھیاں دی
ہَٹک نیڑ دی سَینتراں دُوری دِیاں
جِتھے جاوِئیے نال ایہہ سبھ جاندائے،
پِنڈ شہر وڑدے شہر پِنڈ ہوندے رل کھیڈ اندر،
ٹھار تھلاں دی سیک سمندراں دا
ساڈے نال کِھڈار ہو جاوندے نیں،
ہُن کوٹ مومن دینہہ دو رہیاں اج آئیاں ہاں،
سدّا آیا، گئیاں
پتہ لگا ایہہ جُوہ ہے رانجھیاں دی،
شہروں پرے گرائیں ہا اوہ ڈیرا
دو واری جِتھاں اساں ہِیر کھیڈی،
پھیرا تخت ہزارے وی پائیے نا؟
جیہناں سدیا ہا اوہناں آکھیا ہاں ضرور جاؤ
پَنّاں مائی اوہناں ساڈے نال ٹوری،
وسنِیک اوہ تخت ہزارے دی اے
ڈیرے سانبھ سنبھال اوہدے ہتھ آہی
ساڈی کار دا آہر سارا اوس کیتا،
عجب تک ہے اوہدیاں اکھیاں دی
جو ہے اوہنوں جیویں ہور کُجھ کر پئی جوڑدی اے،
آئیاں تخت ہزارے
دَسّے مائی پَنّاں
''ہُن شہر ایہہ نَیں نُوں نہیں وارے
کئیں واری ایہہ بوڑ کے نواں کیتوس
نہیں ہویا چنانہہ جو لوڑدی اے''،
اوتھوں لنگھ گئیاں اگے اَبّل1 موری
جنگل بوڑھ ای بوڑھ،
دَسّے مائی پَنّاں
''ہِک بوڑھی کدائیں اِتھاں آن وسی
کیس کھول پئی دھرت وگاوندی اے
دھرت کر نواں ایہنوں جاوندی اے،
تپّا سارا پسار ہِکا بوڑھی دا ہے
اوہو اوّل موہری آہی، ہُن وی ہے،
بانہہ نَیں دی پاسیوں لنگھدی جے
1- اِک جُوہ دا ناں -
آؤ پَھد ٹُرئیے''
اساں ٹُر پئیاں
اگے اوہا چنانہہ
سے ونجِھیں جیہدا ناہیں انت کوئی،
بیڑی کندھی لگی ہِک نظر آئی
کول ہوئیاں،
مُونہہ سِر وال چِٹّے، لمّا پتلا کالا وجود کرڑا
چُپ کھلا ستّر اسّیاں دا اوہ جوان ساہویں،
مائی پَنّاں وی چُپ پاسے ہو کَھلی
اوہنوں ویکھیئے، پرت حیران ایہنوں
پئے پڑھدے نیں دوئے کُجھ مُونہہ دے وِچ
یا کوئی گل پئی چُپ وِچ ہووندی اے؟
آپ ہو اگیرے اساں پُچھنیاں
''بابا بہہ جائیے؟''
اوہ چُپ اونویں
اساں ہسدیاں سارِیاں رَل گنوِیاں
''بیڑا ٹھیلدے لَب دے واسطے تے
اسیں رزق کماوندے نال حِیلے بیڑی کِھچدے ڈھب دے واسطے تے
بیڑا ٹھیلدے لَب دے واسطے تے''،
جَھٹ ٹھہر اوس نظر اُتانہہ کیتی
''بیڑی لُڈن دی نہیں ایہہ نُوح دی اے
بہو جے بہندیاں ہو''
''اساں پار نہیں جانا''
''آہو پار تے نال لیائیاں ہو''
''بس پھیرا لاونا ہے دسو کیہ لَیسو''
''نام، اوہ نام''،
اساں چڑھ گئیاں
ونجھ گھت بیڑی اوہنے ٹھیل دِتی
دمو دم ہلدی منجدھار پوہتی
اوہ کُوکیا ''پڑھو جو آوندا جے''
وچکار کَھلی ساڈے مائی پَنّاں
اوہا تک اوہدی،
اچن چیت جاپے
سنے بیڑی ملاح اساں آپ پانی،
دمو دم جِتھاں پئیاں وَیندیاں ہاں
اوہ شَوہ ساگر ایہا گھڑی ہی اے